Kees Mulder (89) over zijn tijd in Nieuw-Guinea

Vier jaar was Kees Mulder toen zijn vader geschrokken in Boskoop thuiskwam na een vreselijke gebeurtenis dichtbij zijn werk in Berkel en Rodenrijs: het bombardement op Rotterdam. Na de oorlog ging Kees als zestienjarige vrijwillig bij de marine.

Als een na oudste jongen in een gezin van negen kinderen moesten er centjes verdiend worden, zo vertelt Kees. “Na twee jaar LTS wilde ik naar de machinistenschool, maar dat kon mijn vader echt niet betalen. Als vijftienjarige ging ik werken in een motorenfabriek. Ik werkte 48 uur en ging in de avonden naar school.”

In die tijd werden veel mensen voor het leger gevraagd en het was ook nog eens goed betaald. Dat leek Kees wel wat. Misschien kon hij daar machinist worden? Hij meldde zich vrijwillig aan bij de marine. Op de vierde selectiedag zei de selectieofficier: ‘Ik heb een andere baan voor je, bij de Marineluchtvaartdienst.’

Verplicht uitgezonden

Kees begon in december 1952 als specialist in bewapening. Hij deed alle benodigde opleidingen en schopte het tot korporaal. “Met vier man vlogen we in een vliegtuig voor de onderzeebootbestrijding. Ik herinner me nog goed dat we voor het eerst op de Hr. Ms. Karel Doorman moesten landen. Toen we erboven vlogen, dachten we: ‘Moeten we op dat kleine bootje landen?’ Achterop het vliegtuig zit een haak die op het vliegdekschip aan een kabel vast moet haken. Ineens gaat het gas dicht, wordt het vliegtuig vastgehaakt en sta je stil. En het opstijgen, dat noemden we de katapult. Je wordt in één keer in een paar seconden van nul naar negentig knopen afgeschoten. Dan ben je wel even de kluts kwijt.”
In februari 1957 tot en met augustus 1958 werd Kees verplicht uitgezonden naar Nieuw-Guinea. “Ik was 22 jaar en had net Emmy leren kennen. Anderhalf jaar hadden we alleen contact met luchtpostvelletjes. Toch is ze trouw aan me gebleven, we zijn inmiddels 63 jaar getrouwd”, lacht hij.

In Nieuw-Guinea werkte Kees eerst bij de gronddienst om alles van het vliegtuig te leren kennen. Na een paar maanden werd hij lid van de bemanning van het vliegtuig. “Het was een amfibievliegtuig, dus we konden ook op water landen. We vlogen zes tot acht uur per dag.”

Kees en zijn collega’s deden drie soorten vluchten. “Bij ferryvluchten vlogen we spullen en mensen heen en weer van de hoofdbasis naar alle strippen waar de mariniers zaten, zoals bij Fakfak en Kaimana. Ook deden we kampongpatrouilles. Bij de kampongs lagen altijd twee witte boomstammen. Het hoofd van de kampong of iemand van het gouvernement legde deze naast elkaar als er niks aan de hand was. Lagen ze gekruist? Dan was het hommeles en stuurden we een bootpatrouille eropaf. Ook deden we vanaf de vogelkop, het schiereiland in het westen van Nieuw-Guinea, patrouilles naar Indonesië. Ik in de geschutskoepel, scherp geladen. We vlogen altijd een bepaalde route, want boven de wateren was er radiostilte. Soms gingen we op iets verdachts af. Het was een spannende tijd.”

Bedenkingen

Na acht jaar bij de Marineluchtvaartdienst kreeg Kees steeds meer bedenkingen bij zijn missie in Nieuw-Guinea. “Het type vliegtuig waarmee wij vlogen stond niet goed bekend. Sommige vliegtuigen hadden groot onderhoud nodig. In augustus 1957, net een halfjaar nadat ik op Nieuw-Guinea was, stortte hetzelfde type neer tijdens de start. Acht collega’s kwamen om het leven. Toen nog een vliegtuig van ons neerstortte, kwam de hele bemanning om, inclusief de commandant van het squadron. Twee collega’s hebben het overleefd, maar dat zijn vreselijke dingen. Dat raak je nooit meer kwijt.”
Eind 1960 weigerde Kees dan ook om door te gaan in Nieuw-Guinea. Dat was gelijk het moment dat hij stopte bij defensie. “Ik vond de politiek niet meer in orde, en dacht: wat hebben wij daar allemaal gedaan?”

Ondanks alles wat hij had meegemaakt, heeft Kees de intensieve samenwerking met zijn collega’s zijn hele leven meegenomen. “Als crew waren we écht een team. Die teamgeest en discipline, daar heb ik in de burgermaatschappij altijd voordeel van gehad.”

Video: in gesprek over vrijheid

Voor het vrijheidslied sprak zanger en presentator Guus Bok verschillende Ridderkerkers over wat vrijheid voor hen betekent. De video’s van deze gesprekken vindt u op de pagina 80 jaar vrijheid. Hieronder kunt u de video met Kees Mulder bekijken.

Meer informatie

• Op de pagina 80 jaar vrijheid vindt u ook alle informatie over de viering van 80 jaar vrijheid in Ridderkerk.
• Op de website Uitagenda RidderkerkExterne link vindt u het volledige programma van het Bevrijdingsfeest op 5 mei.